Cardoun-dis-ase
Onopordum acanthium
Asteraceae Compositeae
Àutri noum : Gros-cardoun, Acantin, Gafo-l'ase, Babis.
Noms en français : Chardon aux ânes, Onopordon à feuilles d'acanthe.
Descripcioun :Gros cardoun espinous que se rescontro dins o en ribo de champ, en port en pinceloun (courimbo) emé de tijo bourdado d'alo espinouso. Li flour coumpausado soun souleto au bout di ramo. Li cardoun dóu gènre Onopordon an ges d'escaumo dins la flour. Lou cardoun-dis-ase se destrìo dis àutri Onopordon qu'a de bratèio estrecho de 1 à 2 mm.
Usanço :Li cor di flour coumpausado soun manjadis, coume pèr li cachofle e lis àutri cardoun, avans la flouresoun (èron manja en Savòio au siècle XIXen) ; li racino peréu, pamens bèn faire couire pèr leva l'amarun. Mèfi pamens, lis akène (fru) soun empouisouna (alcalouïde).
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Onopordum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositeae
Tribu : Cardueae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 25 à 40 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Camin
- Escoumbre e proche dis oustau
- Jaisso
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Onopordum acanthium L., 1753
Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810